Odszkodowanie

W razie wyrządzenia szkody, która dotyczy osoby, poszkodowanemu należy się odpowiednie odszkodowanie.

Co do zasady wyróżniamy dwa rodzaje szkód na osobie:

szkodę majątkową.
krzywdę niemajątkową.

Poszkodowany jest osobą uprawnioną do uzyskania odpowiedniej kompensaty w przypadku doznania, którejkolwiek z wymienionych rodzajów szkód.

Za uszkodzenie ciała uznaje się wszelkie rodzaje naruszenie integralności cielesnej, które pozostawia ślady wewnętrzne oraz zewnętrzne.

Natomiast rozstrój zdrowia to inaczej wszelkie inne zakłócenia funkcjonowania organizmu, a więc wszelkie nerwice czy też choroby psychiczne.

Po pewnym czasie leczenia w warunkach szpitalnych pojawia się często konieczność dalszego leczenia w warunkach domowych. Wtedy to osoby najbliższe dla poszkodowanego podejmują nad nim dalszą opiekę.

Z orzecznictwa sądowego wynika, że nie jest istotne, czy opieka wykonywana jest przez osobę najbliższą, czy też trudniącą się tym zawodowo.

Fakt ponoszenia ciężaru opieki nad poszkodowanym w czasie leczenia przez członków najbliższej rodziny nie zwalnia sprawcy szkody od zwrotu kwot obejmujących te świadczenia. Inaczej mówiąc, ma to istotny wpływ na odszkodowanie.

W celu ustalenia kosztów opieki sprawowanej nad poszkodowanym powinno przyjmować się koszty wynagrodzenia osoby mającej odpowiednie kwalifikacje do wykonywania tych czynności.

Pojawiają się też orzeczenia, gdzie twierdzi się, że przy opiece sprawowanej przez członków rodziny bardziej adekwatne jest stosowanie stawek właściwych dla zlecenia usług pomocy domowej. Doświadczenie życiowe ma wskazywać, że usługi zawierane w zakresie usług opiekuńczych oraz bytowych są opłacane na poziomie nieco wyższym niż minimalny.

Poszkodowany, który doznał uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, może domagać się odszkodowania z tytułu kosztów opieki sprawowanej nad nim nieodpłatnie przez osoby bliskie. Taka teza wynika z uchwały składu 7 sędziów Sądu Najwyższego w sprawie sygn. akt III CZP 31/19 z dnia 22 lipca 2020 r.

Nie sposób pominąć mediacji jako alternatywnego sposobu uzyskania odszkodowania. W każdej sprawie dotyczącej tego rodzaju roszczeń możliwe jest przeprowadzenie postępowania mediacyjnego. Dopuszczalna jest mediacja sądowa oraz umowna.

Orzeczenia sądowe z września 2020 r.

Wniesienie przez stronę pisma procesowego, „z którego treści wynika, że strona nie zgadza się z rozstrzygającym sprawę co do istoty orzeczeniem”, gdy w świetle okoliczności sprawy nie ma pewności, czy stanowi ono apelację czy też wniosek o doręczenie wyroku z uzasadnieniem, skutkuje powinnością sądu zwrócenia się do strony o wyjaśnienie, czy jej pismo należy traktować jako apelację, która jest niedopuszczalna i zgodnie z art. 373 § 1 kpc będzie podlegać odrzuceniu, czy też stanowi w istocie wniosek o doręczenie wyroku z uzasadnieniem w rozumieniu art. 328 § 1 kpc, po otrzymaniu którego zacznie biec termin z art. 369 § 1 lub § 11 kpc do wywiedzenia apelacji. Podstawę prawną wezwania stanowi art. 130 § 1 zdanie 1 kpc, stosowany pod rygorem zwrotu pisma procesowego (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 29.09.2020 r., sygn. akt III UZP 2/20).
Inspektorowi pracy na podstawie art. 63¹ kpc nie przysługuje uprawnienie do wytoczenia na rzecz obywatela powództwa obejmującego żądanie ustalenia treści stosunku pracy lub sposobu ustania stosunku pracy (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 24.09.2020 r., sygn. akt III PZP 1/20).
Żądanie uznania postanowienia wzorca umowy za niewiążące konsumenta (art. 385[1] kc) nie jest tożsame ani nie zawiera się w żądaniu ustalenia nieważności umowy (art. 58 kc) (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15.09.2020 r., sygn. akt. III CZP 87/19).
Jeżeli wskutek odroczenia terminu spełnienia świadczenia, roszczenie przestało być wymagalne, jego przedawnienie rozpoczyna ponownie bieg dopiero z upływem nowego terminu (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11.09.2020 r., sygn. akt III CZP 88/19).
Od zażalenia na postanowienie w przedmiocie sprostowania albo odmowy sprostowania orzeczenia pobiera się opłatę określoną w art. 19 ust. 3 pkt 2 w związku z art. 13 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 755 ze zm.) (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11.09.2020 r., sygn. akt III CZP 86/19).
Stwierdzona prawomocnym postanowieniem komornika sądowego (art. 770 kpc) należność z tytułu opłat egzekucyjnych przewidzianych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1309 ze zm.) przedawnia się w terminie właściwym dla przedawnienia kosztów sądowych (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11.09.2020 r., sygn. akt. III CZP 84/19).
Żądanie unieważnienia umowy przewidziane w art. 12 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (obecnie t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2070), jest postacią roszczenia o przywrócenie stanu poprzedniego (art. 363 § 1 kc), którego skuteczne dochodzenie jest uzależnione od spełnienia ogólnych przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11.09.2020 r., III CZP 80/19).
Odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, przysługujące leasingobiorcy w związku z poniesieniem wydatków na naprawę uszkodzonego pojazdu będącego przedmiotem leasingu, obejmuje kwotę podatku od towarów i usług w zakresie, w jakim nie może on obniżyć podatku od niego należnego o kwotę podatku zapłaconego (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11.09.2020 r., sygn. akt III CZP 90/19).

Dział spadku w mediacji

Dział spadku w mediacji to możliwość polubownego podzielenia majątku po zmarłym. Trzeba pamiętać, że rozwiązywanie konfliktów związanych z dziedziczeniem może być wyjątkowo trudne, zwłaszcza gdy po śmierci bliskiej osoby trzeba podzielić jej majątek. Mediacja stanowi zatem efektywną oraz ciekawą możliwość rozwiązania takiego sporu. Co więcej, nie ma konieczności prowadzenia klasycznej sprawy przed sądem. Dopuszczalne jest zawarcie ugody nawet bez wszczynania postępowania sądowego.

Jakie są zalety działu spadku w mediacji? Przede wszystkim sprawa prowadzona jest przez bezstronnego oraz neutralnego mediatora. Postępowanie nie jest jawne. Bardzo ważne dla stron jest to, że mediator zapewnia komfort wypowiedzi każdej ze stron. Nie narzuca on jednego rozwiązania. Jego rolą jest wspieranie stron w generowaniu możliwych rozwiązań. Jest to zupełnie przeciwieństwo sądowego postępowania o dział spadku. Poza tym mediacja jest odformalizowana. To nie jest postępowanie jak przed sądem.

W jaki sposób można skorzystać z mediacji prowadzonej przez adwokata, który prowadzi kancelarię adwokacką na terenie Opola. Sprawa może dotyczyć spadku położonego w każdej części kraju.

Jeśli już pojawia się myśl o mediacji w sprawie o dział spadku, to znaczy, że jest duża szansa na takie rozwiązanie sprawy.

W tego typu sprawach współpracę z klientem zaczynamy od porady prawnej. Następnie trzeba przygotować umowę o prowadzenie mediacji oraz umówić właściwe spotkanie mediacyjne. Sama mediacja jest prowadzona z udziałem wszystkich zainteresowanych stron. Zapewniam, że nikogo nie pomijam, a każdy ma prawo do wypowiedzenia się na temat sprawy. Jedno spotkanie mediacyjne trwa zazwyczaj od dwóch do trzech godzin. Na zakończenie mediacji przygotowywana jest ugoda, która po jej zatwierdzeniu ma taką samą moc jak orzeczenie sądowe.

Jest jeszcze jedna możliwość przeprowadzenia działu spadku w mediacji. Jeśli jest już prowadzona taka sprawa przed sądem, to strony mogą zaproponować mediację oraz wybrać osobę mediatora. Wtedy sądowi można przekazać takie dane:

– mediator Roman Gładysz, ul. W. Reymonta 14/3, 45-066 Opole

– tel. 796301353, mediacje@adwokatgladysz.pl

Dział spadku w mediacji to skuteczna alternatywa dla sporów sądowych.

Przedawnienie

Sąd Rejonowy w Opolu podzielił moją argumentację i uwzględnił w całości powództwo. W długotrwałym procesie jedną z kwestii spornych był przedawnienie. Oponowałem zasadności zarzutu przedawnienia, wskazując na to, że pozwany zrzekł się tego zarzutu.

Zrzeczenie się zarzutu przedawnienia stanowi jednostronną czynności, której dokonanie nie wymaga zachowania formy szczególnej. Zrzeczenia się można dokonać przed wszczęciem procesu, jak i w trakcie postępowania sądowego.

Możliwe jest zrzeczenie się zarzutu przedawnienia w sposób dorozumiany, jeśli zamiar owego zrzeczenia się będzie wynikał w sposób niewątpliwy z towarzyszących takiemu oświadczeniu okoliczności. Okoliczności takie to na przykład: pertraktacje dłużnika z wierzycielem na temat rozłożenia długu na raty, zawarcie umowy nowacyjnej, zawarcie ugody sądowej lub pozasądowej.

Orzeczenia sądowe z sierpnia 2020 r.

Z przepisu art. 4 pkt 7 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym ustanawiającego legalną definicję przewozu regularnego wynika, że w rozumieniu ustawy o transporcie drogowym jest nim publiczny przewóz osób i ich bagażu w określonych odstępach czasu i określonymi trasami, na zasadach określonych w ustawie i w ustawie z dnia 15 listopada 1984 r. – Prawo przewozowe. Jeżeli, w rozumieniu wskazanej regulacji „przewozem regularnym jest publiczny przewóz osób i ich bagażu w określonych odstępach czasu i określonymi trasami (…)”, to w pełni zasadne jest podkreślenie znaczenia tej jego cechy, którą jest cykliczność (stałe: trasa, przystanki, godziny odjazdu i przyjazdu) oraz dostępność dla każdego potencjalnego klienta, który dowiedział się o przewozie z ogłoszenia o powszechnym charakterze, co w tym też kontekście oznacza również, że nie ma żadnego znaczenia to, ilu dokładnie pasażerów znajdowało się w zatrzymanym do kontroli pojeździe (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13-08-2020 r., II GSK 93/18).
Sąd jest uprawniony – na podstawie art. 159 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2460 ze zm.) – do zażądania od podmiotu związanego tajemnicą telekomunikacyjną informacji pozwalających zweryfikować twierdzenie powoda, że czynu naruszającego dobra osobiste dopuścił się pozwany w sprawie (uchwała Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 06-08-2020 r., III CZP 78/19).
Zgłoszenie ubezpieczycielowi zdarzenia objętego ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej przerywało w stosunku do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego – na podstawie art. 819 § 4 KC w związku z art. 51 ust. 4 pkt 1 i art. 4 pkt 1 oraz art. 56 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej (t.j. Dz. U. z 1996 r. Nr 11, poz. 62 ze zm.) – bieg terminu przedawnienia roszczeń niezgłoszonych w postępowaniu prowadzonym przed ubezpieczycielem sprawcy, lecz wypływających ze zdarzenia wyrządzającego szkodę (uchwała Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 06-08-2020 r., III CZP 76/19).
Skarga wierzyciela hipotecznego na niedokonanie z urzędu wpisu hipoteki do księgi wieczystej podlega odrzuceniu także wtedy, gdy do założenia tej księgi doszło na skutek wniosku o bezobciążeniowe odłączenie części nieruchomości sprzedanej w postępowaniu upadłościowym (art. 76 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, jedn. tekst: Dz.U. z 2019 r., poz. 2204 w zw. z art. 313 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe, t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1228) (uchwała Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 06-08-2020 r., III CZP 77/19).

Czy zawsze trzeba być osobiście w sądzie?

W postępowaniu cywilnym, gdy świadek nie jest w stanie stawić się przed sądem (np. ze względu na stan zdrowia), przesłuchanie może przeprowadzić jeden z sędziów wyznaczonych ze składu sędziowskiego albo też przesłuchania dokona inny sąd w miejscu pobytu świadka.

Natomiast, jeśli charakter dowodu się temu nie sprzeciwia, sąd może postanowić, że przeprowadzenie dowodu nastąpi przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających dokonanie tej czynności na odległość.

Praktycznie każdy sąd okręgowy dysponuje zestawami do przeprowadzania tzw. wideokonferencji (tutaj szczegółowo informacje przekazuje Sąd Okręgowy w Opolu).

Od pewnego czasu, świadek może złożyć zeznania na piśmie, jeśli tak postanowi sąd.

W postępowaniu karnym świadka, który nie może się stawić na wezwanie z powodu choroby, kalectwa lub innej przeszkody, można przesłuchać w miejscu jego pobytu.

Poza tym przesłuchanie świadka może nastąpić przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających przeprowadzenie tej czynności na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku. W postępowaniu przed sądem w czynności w miejscu przebywania świadka bierze udział referendarz sądowy (albo też: asystent sędziego, urzędnik zatrudniony w sądzie, w którego okręgu świadek przebywa, funkcjonariusz Służby Więziennej, urzędnik konsularny).

W czasie stanu zagrożenia epidemicznego sprawę rozpoznawaną w postępowaniu cywilnym można przeprowadzić przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających przeprowadzenie ich na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku. Osoby uczestniczące w takiej sprawie nie muszą przebywać w budynku sądu.

Jest też możliwe, aby zrezygnować z przeprowadzania rozprawy, a także nie przeprowadzać jej w formie zdalnej, a sprawę rozpoznać na posiedzeniu niejawnym. W tym przypadku strona powinna złożyć oświadczenie, że się temu nie sprzeciwia.

Adwokat Roman Gładysz dysponuje środkami technicznymi oraz doświadczeniem w prowadzeniu spraw na odległość.

Misselling

Działanie przedsiębiorcy może stanowić praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, gdy na przykład przedsiębiorca proponuje konsumentom nabycie usług finansowych, które nie odpowiadają potrzebom tych konsumentów ustalonym z uwzględnieniem dostępnych przedsiębiorcy informacji w zakresie cech tych konsumentów lub proponuje nabycie tych usług w sposób nieadekwatny do ich charakteru (misselling).

Misselling polega na nieadekwatność produktu do charakteru, profilu lub potrzeb konsumenta, braku wyjaśnień o sposobach i czasie likwidacji instrumentu, braku informacji o konstrukcji instrumentu i strukturze portfela inwestycyjnego, braku informacji o stopniu ryzyka instrumentu. W konsekwencji może być uznane za nieuczciwą praktykę rynkową.

Istotne jest to, że przedsiębiorca po uzyskaniu od konsumenta informacji o jego stanie majątkowym oraz zobowiązaniach, powinien dokonać rzetelnej oceny możliwości i umiejętności podejmowania przez niego decyzji dotyczących inwestowania w produkty, jakimi są np. obligacje korporacyjne. Obligacje tego rodzaju to produkt o wysokim ryzyku inwestycyjnym.

Sposób oferowania obligacji korporacyjnych powinien być poprzedzony dokładną analizą potrzeb i oczekiwań konsumenta. Przedsiębiorca powinien przekazać konsumentowi przed podpisaniem umowy dokładne informacje o cechach produktu i związanych z nimi ryzykach i to w formie dostosowanej do możliwości poznawczych konsumenta.

Zniekształcenie zachowania rynkowego przeciętnego konsumenta polega na podjęciu lub możliwości podjęcia określonej decyzji dotyczącej umowy, w sytuacji, gdy wobec innego (uczciwego) zachowania (praktyki rynkowej) przedsiębiorcy, konsument podjąłby lub mógłby podjąć decyzję odmienną.

W konsekwencji konsument może domagać się zapłaty od przedsiębiorcy odszkodowania.

Jeden z polskich przedsiębiorców, który według nieprawomocnych decyzji Prezesa Urzędu Konkurencji i Konsumentów mógł stosować praktykę missellingu, poinformował, że reklamacje w tych sprawach złożył około 2000 osób. Podpisano 71 ugód, a w 83 przypadkach prowadzone są negocjacje.

Adwokat Roman Gładysz prowadzi sprawy o zapłatę odszkodowania z tytułu missellingu, który dotyczył oferowania obligacji korporacyjnych.

Orzeczenia sądowe z lipca 2020 r.

Świadczenie wypłacane przez ubezpieczyciela w przypadku przedterminowego rozwiązania umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym nie jest świadczeniem głównym w rozumieniu art. 3851 § 1 zd. 2 kc (Uchwała Sądu Najwyższego-Izba Cywilna z dnia 17.07.2020 r., III CZP 75/19).
Porozumienie wekslowe, w którym wskazano, że wierzyciel może opatrzyć weksel gwarancyjny in blanco datą płatności według swego uznania, nie upoważnia do uzupełnienie weksla datą płatności przypadającą po upływie terminu przedawnienia roszczenia ze stosunku podstawowego (Uchwała Sądu Najwyższego-Izba Cywilna z dnia 17.07.2020 r., III CZP 72/19).
Poszkodowany, który doznał uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, może domagać się na podstawie art. 444 § 1 kc odszkodowania z tytułu kosztów opieki sprawowanej nad nim nieodpłatnie przez osoby bliskie (Uchwała Sądu Najwyższego-Izba Cywilna z dnia 22.07.2020 r., III CZP 31/19).

Wirus u fryzjera

Żaden z przepisów nie nakłada na przedsiębiorcę, który prowadzi zakład fryzjerski obowiązku zbierania, w trakcie epidemii SARS-CoV-2, oświadczeń od swoich klientów w sprawie stanu ich zdrowia.

Fryzjer może prowadzić działalność pod warunkiem zapewnienia, ażeby w miejscu, w którym jest prowadzona ta działalność, przebywali wyłącznie: obsługa oraz obsługiwani klienci; a w przypadku gdy klient wymaga opieki, także jego opiekun.

Niemniej jednak kwestią otwartą pozostaje to, czy dopuszczalne jest zbieranie przez fryzjera oświadczenia od klienta, co do przekazania informacji dla klienta zgodnie z wytycznymi Głównego Inspektora Sanitarnego.

Z wytycznych przeciwepidemicznych Głównego Inspektora Sanitarnego wynika, że klient zostaje poinformowany przez fryzjera o tym, że nie może przyjść na umówioną wizytę, jeśli:

występują u niego objawy wskazujące na chorobę zakaźną,
jest w trakcie odbywania obowiązkowej izolacji lub kwarantanny,
zamieszkuje z osobą, która jest poddana obowiązkowej izolacji lub kwarantannie,
w ciągu tygodnia miał kontakt z osobą podejrzaną o zakażenie, zachorowanie lub skierowaną do izolacji.

Klient fryzjera jest zobowiązany do:

noszenia maseczki.
noszenia rękawiczek jednorazowych lub dezynfekcja rąk.
zakazu używania, ale też wyjmowania telefonu komórkowego.

Przedsiębiorca, będący fryzjerem, nie może zwolnić się skutecznie z odpowiedzialności za szkody wyrządzone klientowi, gdy ten podpisze mu oświadczenie.

Zachowek

Kilka tygodni temu Sąd Okręgowy w Opolu oddalił apelację, utrzymując wyrok sądu rejonowego w sprawie o zachowek. W sprawie tej pełnomocnikiem strony pozwanej był adwokat Roman Gładysz.

Sprawa trwała przez dłuższy czas i dotyczyła nie tylko kwestii samego zachowku, ale też kręgu osób uprawnionych do jego otrzymania.

Prawo do zachowku wynika z pokrewieństwa lub małżeństwa. Jest to prawo do uzyskania określonej wartości pieniężnej. Do chwili otwarcia spadku prawo do zachowku ma charakter potencjalny. Przed śmiercią spadkodawcy nie istnieje prawo do zachowku.

Zachowek należy się zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy. Prawo do zachowku służy tylko tym osobom z kręgu uprawnionych, które w konkretnym przypadku byłyby powołane do spadku z ustawy.

Art. 991 Kodeksu cywilnego
§ 1. Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału (zachowek).