Zmiana czasu na zimowy

Zmiana czasu na zimowy nastąpi w najbliższą z soboty na niedzielę. Wtedy zmieniamy wskazania zegarów z godziny 3 na godzinę 2. Termin zmiany czasu wynika z treści Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów.  Rozporządzenie to wydano na podstawie przepisów ustawy o czasie urzędowym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Ustawa ta wprowadziła pojęcie czasu urzędowego oraz możliwość jego cyklicznej zmiany.

Dodać należy, że na terenie państw Unii Europejskiej zmiana czasy wynika z przepisów dyrektywy w sprawie ustaleń dotyczących czasu letniego.

Zmiana czasu na zimowy ma nie tylko wpływ na działanie zegarków. Należy pamiętać, że wynagrodzenie, które należy się pracownikowi, uzależnione jest od liczby faktycznie przepracowanych godzin. Zmiana czasu ma to znaczenie, że pracownik świadczący pracę podczas tej zmiany będzie pracował na przykład 9 godzin zamiast 8. Za taką liczbę godzin powinien on otrzymać wynagrodzenie.

Upływ czasu ma też wpływ na inne zdarzenia prawne. Na przykład po upływie czasu może dojść do nabycia własności poprzez zasiedzenie. Należy w tym przypadku posiadać rzecz przez odpowiedni okres. Kolejny przykład związany jest z obliczaniem wieku człowieka. Zmienia się  on z rozpoczęciem dnia wyznaczonego datą urodzin. Osoba, która urodziła się na przykład 5 marca kończy kolejny rok życia o północy z 4 na 5 marca.

Stosownie do dyspozycji art. 112 zdanie drugie kc przy obliczaniu wieku osoby fizycznej termin upływa nie z końcem ostatniego dnia, lecz z jego początkiem (postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Pracy z dnia 26.11.2013 r. w sprawie sygn. akt I UK 297/13).

Dzień Kundelka

Dzień Kundelka przypada na 25 października każdego roku. Za tą niewinną rocznicą kryje się całkiem poważna ustawa. Otóż ustawa o ochronie zwierząt została podpisana 21 sierpnia 1997 r.  Zaczęła ona obowiązywać od 24 października tego samego roku. Natomiast następnego dnia obchodzony jest Dzień Ustawy o Ochronie Zwierząt.

Zgodnie z przepisami tej ustawy zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą. Człowiek zaś jest mu winien poszanowanie, ochronę i opiekę.

Paradoksalny jest natomiast przepis, który stanowi, że w sprawach nieuregulowanych do zwierząt stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące rzeczy.

Oznacza to, że zwierzę raz nie jest rzeczą, a raz nią jest.

Jakkolwiek zwierzęta nadal pozostają w sferze stosunków prawnych jedynie przedmiotami prawa, są to jednak przedmioty szczególne, korzystające z ochrony prawnej wynikającej z obowiązków człowieka wobec zwierząt w zakresie poszanowania, ochrony i godnego traktowania (wyrok Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 20 października 2011 r. w sprawie sygn. akt III KK 159/11).

Każde zwierzę wymaga humanitarnego traktowania. Zabrania się znęcania nad zwierzętami. Za znęcanie uważane jest na przykład porzucanie zwierzęcia. Właściciel nie może porzucać psa.

Za naruszenie przepisów dotyczących ochrony praw zwierząt można ponosić odpowiedzialność karną. Natomiast prawa pokrzywdzonego może wykonywać organizacja społeczna, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt.

Na szczęście Dzień Kundelka można świętować bez żadnej ustawy, czy też pozwolenia. Co więcej można go celebrować każdego dnia.

Orzeczenia sądowe – marzec 2021 r.

  • W postępowaniu toczącym się na podstawie ustawy z dnia 22 listopada 2013 r. o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1346 ze zm.), przepisy art. 2 ust. 3 tej ustawy w zw. z art. 730 § 1 i art. 755 § 1 kpc nie stanowią podstawy prawnej udzielenia zabezpieczenia przez umieszczenie osoby, której dotyczy to postępowanie, w Krajowym Ośrodku Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym (uchwała Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z 09.03.2021 r., sygn. akt III CZP 89/19).
  • W sytuacji, kiedy niedokonanie czynności procesowej odbyło się z przyczyny niezależnej od skazanej, gdyż nie miała ona wpływu na czynności doręczyciela (odklejenie się nalepki adresata w trakcie procesu doręczania, w związku z czym przesyłka została zwrócona do nadawcy), dochowała terminu do złożenia wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie odpisu postanowienia wraz z uzasadnieniem, a także wykonała czynność, do której przywrócenia terminu się domaga, a więc złożyła odpowiedni wniosek – termin ten należało przywrócić (postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Karna z 02.03.2021 r., sygn. akt I KK 155/20).
  • Skargę na bezczynność w postępowaniu o udzielenie informacji publicznej można złożyć nie tylko wobec milczenia podmiotu, do którego wniosek jest adresowany, ale również w sytuacji, w której powstał spór między wnioskodawcą a adresatem wniosku, co do charakteru żądanej informacji oraz co do zasad i trybu jej udostępnienia. Warunkiem uznania przez sąd bezczynności organu w udostępnieniu informacji publicznej jest zawsze uprzednie rozstrzygnięcie, czy wnioskowane dane mają charakter takiej informacji i w konsekwencji podlegają obowiązkowi udostępnienia oraz czy żądanie zostało skierowane do podmiotu zobowiązanego w ustawie do udostępnienia informacji publicznej (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z 10.03.2021 r., sygn. akt II SAB/Go 15/21).

Odszkodowanie dla pasażera kolei

Odszkodowanie dla pasażera kolei jest związane z opóźnieniem, utratą połączenia lub też odwołaniem pociągu.

W przypadku, gdy opóźnienie przyjazdu do miejsca przeznaczenia przekracza 60 minut, pasażer jest uprawniony do:

  • pełnego zwrotu kosztu biletu; albo
  • w razie konieczności do bezpłatnego przejazdu do miejsca rozpoczęcia podróży w najbliższym możliwym terminie; albo
  • zmiany trasy podróży lub jej kontynuacji, przy porównywalnych warunkach przewozu, do miejsca docelowego w najbliższym dostępnym terminie; albo
  • kontynuacji lub zmiany trasy podróży, przy porównywalnych warunkach przewozu, do miejsca docelowego w późniejszym terminie dogodnym dla pasażera.

Jeśli pasażer nie otrzymał zwrotu kosztu biletu (na zasadach przedstawionych powyżej), to możliwe jest uzyskanie odszkodowania.

Minimalna kwota odszkodowania dla pasażera kolei wynosi:

  • 25 % ceny biletu w przypadku opóźnienia wynoszącego od 60 do 119 minut;
  • 50 % ceny biletu w przypadku opóźnienia wynoszącego 120 minut lub więcej.
Odszkodowanie za opóźnienie oblicza się w stosunku do ceny, jaką pasażer faktycznie zapłacił za opóźnioną podróż. W razie podróży w obie strony, odszkodowanie dla pasażera kolei obliczane jest na podstawie połowy ceny zapłaconej za bilet.
Wypłata odszkodowania powinna nastąpić w ciągu miesiąca od złożenia wniosku przez pasażera. Na wniosek pasażera odszkodowanie jest wypłacane w formie pieniężnej. Przewoźnik nie może zmniejszyć zwrotu ceny biletu o finansowe koszty transakcji.
Należy pamiętać, że to pasażer ma wykazać zasadność przysługujących mu uprawnień. Można to potwierdzić, przedkładając odpowiednie poświadczenie od kasjera lub konduktora o opóźnieniu pociągu. Pierwszym pismem w tej sprawie powinna być reklamacja złożona do przewoźnika.
Przewoźnik nie może bronić się tym, że nie ponosi on odpowiedzialności za opóźnienie ze względu na działanie siły wyższej. Nadzorem nad działalnością przewoźników kolejowych zajmuje się Prezes Urzędu Transportu Kolejowego. Do tej instytucji można kierować skargi na przewoźników. Poza tym pasażer może domagać się odszkodowania na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego oraz prawa przewozowego.

Orzeczenia sądowe z sierpnia 2020 r.

  • Z przepisu art. 4 pkt 7 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym ustanawiającego legalną definicję przewozu regularnego wynika, że w rozumieniu ustawy o transporcie drogowym jest nim publiczny przewóz osób i ich bagażu w określonych odstępach czasu i określonymi trasami, na zasadach określonych w ustawie i w ustawie z dnia 15 listopada 1984 r. – Prawo przewozowe. Jeżeli, w rozumieniu wskazanej regulacji „przewozem regularnym jest publiczny przewóz osób i ich bagażu w określonych odstępach czasu i określonymi trasami (…)”, to w pełni zasadne jest podkreślenie znaczenia tej jego cechy, którą jest cykliczność (stałe: trasa, przystanki, godziny odjazdu i przyjazdu) oraz dostępność dla każdego potencjalnego klienta, który dowiedział się o przewozie z ogłoszenia o powszechnym charakterze, co w tym też kontekście oznacza również, że nie ma żadnego znaczenia to, ilu dokładnie pasażerów znajdowało się w zatrzymanym do kontroli pojeździe (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13-08-2020 r., II GSK 93/18).
  • Sąd jest uprawniony – na podstawie art. 159 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2460 ze zm.) – do zażądania od podmiotu związanego tajemnicą telekomunikacyjną informacji pozwalających zweryfikować twierdzenie powoda, że czynu naruszającego dobra osobiste dopuścił się pozwany w sprawie (uchwała Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 06-08-2020 r., III CZP 78/19).
  • Zgłoszenie ubezpieczycielowi zdarzenia objętego ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej przerywało w stosunku do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego – na podstawie art. 819 § 4 KC w związku z art. 51 ust. 4 pkt 1 i art. 4 pkt 1 oraz art. 56 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej (t.j. Dz. U. z 1996 r. Nr 11, poz. 62 ze zm.) – bieg terminu przedawnienia roszczeń niezgłoszonych w postępowaniu prowadzonym przed ubezpieczycielem sprawcy, lecz wypływających ze zdarzenia wyrządzającego szkodę (uchwała Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 06-08-2020 r., III CZP 76/19).
  • Skarga wierzyciela hipotecznego na niedokonanie z urzędu wpisu hipoteki do księgi wieczystej podlega odrzuceniu także wtedy, gdy do założenia tej księgi doszło na skutek wniosku o bezobciążeniowe odłączenie części nieruchomości sprzedanej w postępowaniu upadłościowym (art. 76 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, jedn. tekst: Dz.U. z 2019 r., poz. 2204 w zw. z art. 313 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe, t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1228) (uchwała Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 06-08-2020 r., III CZP 77/19).