Zachowek

Zachowek | Adwokat Roman Gładysz | adwokat Opole | Opole adwokat | kancelaria adwokacka | prawnik | spadek | dziedziczenie

Zachowek to według definicji słownikowej część spadku, jaką osoby najbliższe spadkodawcy muszą otrzymać niezależnie od woli zmarłego.

Instytucja zachowku ma służyć ochronie interesów osób najbliższych spadkodawcy przed skutkami dokonanych przez niego rozporządzeń, które zawarł w testamencie, ale także darowizn poczynionych za jego życia.

Z orzecznictwa sądowego wynika, że zachowek realizuje kluczowe ze społecznego i prawnego punktu widzenia funkcje: funkcję alimentacyjną, stwarzając ekonomiczne podstawy egzystencji dla najbliższych członków rodziny, związaną z nią funkcję zabezpieczającą, funkcję ochronną dla rodziny pojmowanej jako wspólnota, funkcję dystrybucyjną oraz funkcję solidarnościową.

Prawo do zachowku jest wierzytelnością. Jest to wierzytelność pieniężna, dziedziczna i zbywalna. Roszczenie o zachowek zaliczane jest do długów spadkowych.

Co do zasady, jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku w postaci darowizny, czy też samego powołania do dziedziczenia, czy też nie jest zapisobiorcą, to zachowek staje się roszczeniem o zapłatę.

Do kręgu osób uprawnionych do zachowku należą:

  1. zstępni.
  2. małżonek spadkodawcy.
  3. rodzice spadkodawcy.
Roszczenie o zapłatę zachowku przysługuje osobie, która:
  1. należy do kręgu osób uprawnionych do zachowku.
  2. dziedziczyłaby z ustawy w danym przypadku.
  3. nie została wydziedziczona.
  4. nie otrzymała w inny sposób przysporzenia, które wypełnia roszczenie o zachowek.

Uprawnienie do zachowku nie przysługuje spadkobiercy:

  1. uznanemu za niegodnego.
  2. małżonkowi wyłączonemu od dziedziczenia.
  3. małżonkowi, w stosunku do którego orzeczono separację.
  4. spadkobiercy, który zrzekł się dziedziczenia, albo który odrzucił spadek, a także spadkobiercy wydziedziczonemu.
O wysokości zachowku decydują dwa najważniejsze czynniki:
  1. kwalifikacje osobiste uprawnionego, a więc ego małoletniość lub trwała niezdolność do pracy.
  2. wartość udziału spadkowego, który przypadałby mu przy dziedziczeniu ustawowym.

Sprawy o zapłatę zachowku należą do spraw spadkowych. W rejestrze spadkowym można sprawdzić, czy w danej sprawie wydano postanowienie o stwierdzeniu nabyciu spadku, czy też notarialne poświadczenie dziedziczenia.