Dzień Kundelka

Dzień Kundelka przypada na 25 października każdego roku. Za tą niewinną rocznicą kryje się całkiem poważna ustawa. Otóż ustawa o ochronie zwierząt została podpisana 21 sierpnia 1997 r. Zaczęła ona obowiązywać od 24 października tego samego roku. Natomiast następnego dnia obchodzony jest Dzień Ustawy o Ochronie Zwierząt.

Zgodnie z przepisami tej ustawy zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą. Człowiek zaś jest mu winien poszanowanie, ochronę i opiekę.

Paradoksalny jest natomiast przepis, który stanowi, że w sprawach nieuregulowanych do zwierząt stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące rzeczy.

Oznacza to, że zwierzę raz nie jest rzeczą, a raz nią jest.

Jakkolwiek zwierzęta nadal pozostają w sferze stosunków prawnych jedynie przedmiotami prawa, są to jednak przedmioty szczególne, korzystające z ochrony prawnej wynikającej z obowiązków człowieka wobec zwierząt w zakresie poszanowania, ochrony i godnego traktowania (wyrok Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 20 października 2011 r. w sprawie sygn. akt III KK 159/11).

Każde zwierzę wymaga humanitarnego traktowania. Zabrania się znęcania nad zwierzętami. Za znęcanie uważane jest na przykład porzucanie zwierzęcia. Właściciel nie może porzucać psa.

Za naruszenie przepisów dotyczących ochrony praw zwierząt można ponosić odpowiedzialność karną. Natomiast prawa pokrzywdzonego może wykonywać organizacja społeczna, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt.

Na szczęście Dzień Kundelka można świętować bez żadnej ustawy, czy też pozwolenia. Co więcej można go celebrować każdego dnia.

Błąd co do prawa

Odpowiedzialność za czyny opisane w przepisach kodeksu karnego skarbowego wynika bardzo często z naruszeń przepisów prawa finansowego.

art. 10 § 4 kodeksu karnego skarbowego

Nie popełnia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, kto dopuszcza się czynu zabronionego w usprawiedliwionej nieświadomości jego karalności.

Jest to tzw. błąd co do prawa. Inaczej mówiąc, jest to sytuacja, kiedy sprawca pozostaje w nieświadomości karalności danego zachowania.

W prawie karnym skarbowym znamiona czynów zabronionych definiowane są przez przepisy szeroko rozumianego prawa finansowego. Przepisy prawa finansowego spełniają zatem podwójną rolę:

określają znamiona poszczególnych czynów.
decydują o bezprawności czynu.

Nieznajomość norm, które kształtują znamiona czynu, może stanowić o błędzie co do faktu. Jest tak, gdyż w prawie karnym skarbowym do rozpoznania znamion czynu konieczna jest wiedza o przepisach prawa finansowego.

Oznacza to, że błąd co do tego, że działa się wbrew przepisom, można wiązać z sytuacjami:

sprawca nie zna przepisu prawa finansowego.
sprawca zna przepis prawa finansowego, ale nie wie tego, że naruszenie tego przepisu jest karalne przez prawo karne skarbowe.

Właśnie w punkcie drugim można stwierdzić, że występuje nieświadomość karalności czynu. Przy czym od odpowiedzialności karnej skarbowej uwalnia tylko usprawiedliwiona nieświadomość karalności.

Za przyczynę nieświadomości sprawcy uznaje się więc niski stopień jasności przepisu. Organ podatkowy nie może wymagać od sprawcy stosowania norm prawnych, z którymi sprawca nie miał możliwości należycie się zapoznać. Podstawę egzekwowania prawa stanowi jego faktyczna znajomość. Nie można podatnikowi czynić zarzutu naruszenia przepisów, z których interpretacją mają trudności same organy podatkowe.