Sprawy karne wykonawcze zostały uregulowane w kodeksie karnym wykonawczym. Sąd, który wydał orzeczenie w pierwszej instancji, jest sądem właściwym, aby skierować sprawę do wykonania.
Kary, ale też środki karne oraz kompensacyjne powinny być wykonywane w sposób humanitarny, z poszanowaniem godności ludzkiej skazanego.
Sprawy karne wykonawcze mogą dotyczyć na przykład taki kwestii jak:
- warunkowego przedterminowego zwolnienia z odbywania reszty kary pozbawienia wolności.
- udzielenia zgody na wykonywanie kary w systemie dozoru elektronicznego.
- egzekucji zasądzonych roszczeń cywilnych, orzeczonej grzywny, świadczenia pieniężnego, a także należności sądowych.
- zatarcia skazania.
- odroczenia wykonania grzywny.
- rozłożenia zapłaty grzywny na raty.
- odroczenia wykonania kary ograniczenia wolności.
- przerwy w wykonywaniu kary ograniczenia wolności.
- odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności.
- udzielenia przerwy w wykonywaniu kary pozbawienia wolności.
Skazany może składać wnioski o wszczęcie postępowania przed sądem. Oznacza to, że może on w takim postępowaniu brać udział jako strona. W postępowaniu karnym wykonawczym sąd orzeka na posiedzeniu. Mogą w nim uczestniczyć skazany oraz jego obrońca.
W postępowaniu wykonawczym skazany może korzystać z pomocy obrońcy. Obrońcą może być adwokat Roman Gładysz, który prowadzi kancelarię adwokacką na terenie Opola.
Zwrócić uwagę należy na to, że w postępowaniu karnym wykonawczym to skazany ma wykazać zasadność wniosku. To jego obciąża obowiązek odpowiedniego uzasadnienia zawartych we wniosku żądań. Należy zatem dołączyć do pisma odpowiednie dokumenty.
Przepis art. 19 § 3 kkw przenosi ciężar dowodowy w zakresie składania wniosków o wszczęcie postępowania wykonawczego przed sądem na podmioty uprawnione do inicjowania tego postępowania. Z treści powołanego przepisu wynika konieczność uzasadnienia i należytego wykazania zawartych we wniosku żądań oraz wskazania dowodów na ich poparcie (postanowienie Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 16.08.2012 r. w sprawie sygn. akt II AKzw 804/12).
Pokrzywdzonego można zawiadomić na jego wniosek o:
- zwolnieniu skazanego z zakładu karnego po odbyciu kary.
- ucieczce skazanego z zakładu karnego.
- wydaniu decyzji wobec skazanego o udzieleniu mu przepustki, przerwy w wykonywaniu karny, warunkowego zwolnienia.