List żelazny to inaczej udzielenie danej osobie ochrony przed pozbawieniem wolności.
Przesłankami do wydania listu żelaznego to:
- przebywanie oskarżonego za granicą.
- złożenie przez oskarżonego stosownego oświadczenia.
- stawi się do sądu lub do prokuratora w wyznaczonym terminie.
- bez zgody sądu nie będzie opuszczał miejsca pobytu w kraju.
- nie będzie w sposób bezprawny utrudniał postępowania karnego.
Przyczyna nieobecności oskarżonego w kraju nie jest ważna. Jej powody mogą być różne i nie mają znaczenia. Nie jest istotne, czy jego pobyt za granicą jest legalny, czy też nie, czy ma charakter stały, czy tylko czasowy.
Przy czym wydanie listu żelaznego jest dopuszczalne wobec oskarżonego, a w postępowaniu przygotowawczym wobec podejrzanego. Wydanie listu żelaznego można uzależnić od złożenia poręczenia majątkowego. Wcześniejsze wydanie postanowienia o zastosowaniu tymczasowego aresztowania, uniemożliwia wydanie listu żelaznego, który gwarantować ma pozostawanie podejrzanego na wolności.
List żelazny wydaje sąd okręgowy. W sprawie tej orzeczenie ma formę postanowienia. Zażalenie nie przysługuje na odmowę wydania listu.
Obecnie do Sejmu złożono projekt zmian w przepisach dotyczących listu żelaznego. Według założeń, w postępowaniu przygotowawczym wydanie listu żelaznego będzie dopuszczalne na wniosek prokuratora albo przy braku jego sprzeciwu.
W każdym razie warto skorzystać z pomocy obrońcy w postępowaniu karnym, a w szczególnie w sprawie o wydanie listu żelaznego.